Tuesday, July 29, 2025
BREAKING NEWS
ਲੈਂਡ ਪੂਲਿੰਗ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ ਇਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇਵੇਗੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ: ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਾਨਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਲੈਂਡ ਪੂਲਿੰਗ ਸਕੀਮ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਮਰਾਹ ਕਰ ਰਹੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਲਾਏ ਰਗੜੇਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ 13 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਤੋਹਫਾਸਪੀਕਰ ਵੱਲੋਂ ਰਾਜ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਕਿਤਾਬ 'ਸਚਖੰਡ ਪੰਜਾਬ' ਰਿਲੀਜ਼ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਬਾਰੇ ਬਿੱਲ, 2025 ਨੂੰ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਸਿਲੈਕਟ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 'ਪੰਜਾਬ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਬਾਰੇ ਬਿੱਲ, 2025' ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾਟਰਾਈਸਿਟੀ ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੰਸਲਟੈਂਟਸ ਦਾ ਲਾਇਸੰਸ ਰੱਦਲੁਧਿਆਣਾ ‘ਚ ਬੋਰੀ ਵਿਚ ਔਰਤ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਮਿਲੀਮੋਹਾਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ‘ਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚੀ ਦੀ ਮੌਤ, ਦੋ ਝੁਲਸੇਸ਼ੇਫਾਲੀ ਜਰੀਵਾਲਾ ਦਾ 42 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਹੋਇਆ ਦਿਹਾਂਤ

Haryana

ਸ਼ਹੀਦ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜੀਆਂ ਲਈ ਪੇ੍ਰਰਣਾ ਸਰੋਤ : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

July 24, 2025 06:56 PM
SehajTimes

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜਿਲ੍ਹਾ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਬਾਡੜਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਝੋਝੂਕਲਾ ਵਿੱਚ ਅਮਰ ਸ਼ਹੀਦ ਅਰਵਿੰਦ ਸਾਂਗਵਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਦਿਨ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਗੌਰਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਭਾਵੁਕ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਇਸ ਵੀਰ ਭੂਮੀ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਮਹਾਨ ਸਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣਾ ਦੀ ਆਹੂਤੀ ਦਿੱਤੀ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰ ਸ਼ਹੀਦ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜੀਆਂ ਲਈ ਪੇ੍ਰਰਣਾਸਰੋਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਿਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਉਸ ਹਿੰਮਤ, ਅਟੁੱਟ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਸਰਵੋਚ ਬਲਿਦਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਰਗ-ਰਗ ਵਿੱਚ ਵਸਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦ ਅਰਵਿੰਦ ਸਾਂਗਵਾਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਯੁਵਾ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਦਾ ਜਜਬਾ ਪਾਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਝੋਝੂਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੇਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਆਪਣੇ ਸਪਨੇ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਣਥੱਕ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਚੋਣ ਭਾਰਤੀ ਸੇਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਵੀਰ ਸੈਨਿਕ ਨੇ 23 ਦਸੰਬਰ, 2022 ਨੁੰ ਲੱਦਾਖ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਇਸਤਰੀ ਲੇਪਰਡ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੋਡਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀਰਗਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਦਾ ਬਲਿਦਾਨ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਬਲਿਦਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਇਹ ਪੂਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਬਲਿਦਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਫੌਜੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ, ਉਸਦਾ ਪਿੰਡ, ਉਸਦਾ ਸੂਬਾ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਉਸ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ, ਉਸ ਦਾ ਬਲਿਦਾਨ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਝ ਚੀਜਾਂ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਹਨ-ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼, ਸਾਡਾ ਸਭਿਆਚਾਰ, ਸਾਡੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੀ ਜਿਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲਿਦਾਨ ਨੂੰ ਕਦੀ ਨਾ ਭੁੱਲਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲਣ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੈ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਅਰਵਿੰਦ ਸਾਂਗਵਾਨ ਵਰਗੇ ਵੀਰਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਨਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਵੀ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮਸਾਤ ਕਰ ਸਕਣ।

ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਫੌਜੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਪਤੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾ ਦੇ ਤਿਆਗ ਅਤੇ ਬਲਿਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਨੁੰ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਕਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀ ਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਆਰਮਡ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਨੀਮ ਫੌਜੀ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਰਕਮ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਕੰਪਾ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 406 ਆਸ਼ਰਿਤਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਧਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ 3 ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਆਰਥਕ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਵਧਾ ਕੇ 10 ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 60 ਸਾਲ ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਧਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ 1962, 1965 ਤੇ 1971 ਦੀ ਯੁੱਧ ਵਿਧਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ 2 ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਆਰਥਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 6,200 ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਯੁੱਧ/ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਹੋਰ ਘਟਨਾ ਦੌਰਾਨ ਜਖਮੀ ਹੋਏ ਫੌਜੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੁੰ ਅਨੁਗ੍ਰਹਿ ਗ੍ਰਾਂਟ ਅਪਾਹਜਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਕਮ ਵਧਾ ਕੇ 35 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗੀ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਲਿਦਾਨ ਨੂੰ ਕਦੀ ਵਿਅਰਥ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦਵਾਂਗੇ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੁਵਾ ਸ਼ਹੀਦ ਅਰਵਿੰਦ ਸਾਂਗਵਾਨ ਵਰਗੇ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਪੇ੍ਰਰਣਾ ਲੈਣ। ਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਸਿਰਫ ਸੇਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਨੁੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੁੰ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਜਿਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਕੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਅਤੇ ਜਲ ਸੰਸਾਧਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ਰੂਤੀ ਚੌਧਰੀ, ਸਾਂਸਦ ਚੌਧਰੀ ਧਰਮਬੀਰ ਸਿੰਘ, ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀ ਉਮੇਦ ਪਾਤੂਵਾਸ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਸੁਨੀਲ ਸਾਂਗਵਾਨ, ਅਮਰ ਸ਼ਹੀਦ ਅਰਵਿੰਦ ਸਾਂਗਵਾਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰਾਜੇਂਦਰ ਸਾਂਗਵਾਨ ਸਮੇਤ ਅਨੇਕ ਮਾਣਯੋਗ ਨਾਗਰਿਕ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

Have something to say? Post your comment

 

More in Haryana

ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਲਵਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਗਲਤੁ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਡਿਪਟੀ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ

ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਲਈ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਜਾਰੀ- ਰਾਓ ਨਰਬੀਰ ਸਿੰਘ

ਹਰਿਆਣਾ ਤੀਜ ਉਤਸਵ 'ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਿਵਾਸ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਹੋਇਆ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ

ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਨਵੇਂ ਅਪਰਾਧਿਕ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਯੋਜਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਨਵੀਂ ਬਿਜਲੀ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ

ਹਰ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਸਫਲ ਬਨਾਉਣਾ ਸਾਡਾ ਉਦੇਸ਼, ਜਿਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ : ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ 2047 ਤੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਜਨ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਦੇ ਕੋਲ : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਵੀਰੇਂਦਰ ਬੜਖਾਲਸਾ ਦੇ ਭਤੀਜ ਪ੍ਰੀਤ ਦਈਯਾ ਦੇ ਨਿਧਨ 'ਤੇ ਜਤਾਇਆ ਦੁੱਖ

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਬਾਡੜਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਖੇਤਰ ਲਈ ਖੋਲਿਆ ਐਲਾਨਾਂ ਦਾ ਪਿਟਾਰਾ

ਜਨਸਹਿਤ ਮੰਤਰੀ ਰਣਬੀਰ ਗੰਗਵਾ ਨੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਸਮੀਖਿਆ ਮੀਟਿੰਗ