Friday, May 02, 2025
BREAKING NEWS
ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਾਹਨ ਨੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਮਾਰੀ ਟੱਕਰਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਮਾਰਟ ਆਂਗਣਵਾੜੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪਹਿਲ; ਵਰਕਰ ਤੇ ਹੈਲਪਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਸੁੰਨਸਾਨ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ‘ਚ ਹਨੀਮੂਨ ਲਈ ਘੁੰਮਣ ਗਏ ਨੇਵੀ ਅਫਸਰ ਦੀ ਮੌਤਜਲਦ ਹੀ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ਹਟਾਏ ਜਾਣਗੇਟਰੰਪ ਨੇ 9 ਲੱਖ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਮਿਟ ਕੀਤੇ ਰੱਦਭਗਵਾਨ ਮਹਾਂਵੀਰ ਜਯੰਤੀ ਮੌਕੇ ਮੀਟ,ਅੰਡੇ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਰੇਹੜੀਆਂ ਅਤੇ ਸਲਾਟਰ ਹਾਊਸਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੁਕਮਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਮਨਰੰਜਨ ਕਾਲੀਆ ਦੇ ਘਰ ‘ਤੇ ਗ੍ਰਨੇਡ ਹਮਲਾLPG ਸਿਲੰਡਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਵਾਧਾUK ਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ ਵਧਾਈ ਵੀਜ਼ਾ ਤੇ ਟਿਊਸ਼ਨ ਫੀਸ

Chandigarh

ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ-ਧਾਰਾ ਬਾਰੇ

April 19, 2022 09:33 AM
SehajTimes
ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ : 1.ਕਿੱਸਾ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ। 
2.ਕਿੱਸੇ ਨੂੰ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਮਸਨਵੀ ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਮਾਖਿਆਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 
3. ਕਿੱਸੇ ਦੇ ਨਾਇਕ ਨਾਇਕਾਵਾਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ- ਆਮ ਮਨੁੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਅਸਧਾਰਨ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
4. ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਸਾਹਿਤ ਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਮਨੁੱਖ ਬਣਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਕਿੱਸਾ ਸਾਹਿਤ-ਰੂਪ
5. ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦੇ ਦੁਨਿਆਵੀ ਪਿਆਰ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਸੂਫ਼ੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਇਸ਼ਕ ਮਿਜ਼ਾਜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
6. ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਸਬੂਤ ਕਿਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਿਲ਼ਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ- ਮੁਗ਼ਲ ਕਾਲ ਤੋਂ 
7. ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦਾ ਮੁੱਢ ਕਿਸ ਕਿੱਸਾਕਾਰ ਤੋਂ ਬੱਝਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਦਮੋਦਰ ਤੋਂ 
8. ਸਿਖ਼ਰਲੇ ਮੁਗ਼ਲ ਕਾਲਿ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਕਿਹੜੇ-2 ਸਨ ?
ਉੱਤਰ- ਦਮੋਦਰ, ਪੀਲੂ, ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਬਰਖ਼ੁਰਦਾਰ ਤੇ ਅਹਿਮਦ ਗੁੱਜਰ।
9. ਕਿਸ ਕਿੱਸਾਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਨਾਲ਼ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਕਿੱਸਾ ਕਲਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ- ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਬਰਖ਼ੁਰਦਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਨਾਲ਼।
10. ਕਿਹੜਾ ਕਿੱਸਾ ਸੁਖਾਂਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ- ਦਮੋਦਰ ਦੀ ਹੀਰ।
11. ਸਿਖ਼ਰਲੇ ਮੁਗ਼ਲ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਿਹੜੇ-2 ਛੰਦ ਵਰਤੇ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ- ਦਵੱਈਆ, ਸੱਦ ਤੇ ਬੈਂਤ। 
12. ਦਮੋਦਰ ਦੀ ਹੀਰ ਤੇ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਬਰਖ਼ੁਰਦਾਰ ਬਰਖ਼ੁਰਦਾਰ ਨੇ ਯੂਸਫ਼ ਜ਼ੁਲੈਖ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜਾ ਛੰਦ ਵਰਤਿਆ ?
ਉੱਤਰ- ਦਵੱਈਆ ਛੰਦ।
13.ਪੀਲੂ ਨੇ ਮਿਰਜ਼ਾ-ਸਾਹਿਬਾਂ ਤੇ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਨੇ ਮਿਰਜ਼ਾ-ਸਾਹਿਬਾਂ ਤੇ ਸੱਸੀ ਪੁੰਨੂੰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜਾ ਛੰਦ ਵਰਤਿਆ ?
ਉੱਤਰ- ਸੱਦ 
14. ਅਹਿਮਦ ਗੁੱਜਰ ਨੇ ਹੀਰ ਕਿਸ ਛੰਦ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ?
ਉੱਤਰ- ਬੈਂਤ ਛੰਦ ਵਿੱਚ। 
15. ਕਿਹੜੀ ਸਦੀ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਕਾਲ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ- ਅਠਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ।
16. ਅਠਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਪ੍ਰੀਤ ਕਥਾਵਾਂ ਕਿੱਸਾ ਕਾਵਿ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੀਆਂ ?
ਉੱਤਰ- ਹੀਰ ਰਾਂਝਾ, ਸੱਸੀ ਪੁੰਨੂੰ ਤੇ ਯੂਸਫ਼ ਜ਼ੁਲੈਖ਼ਾਂ।
17. ਅਠਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿੱਸਾਕਾਰ ਕਿਹੜੇ-2 ਸਨ ?
ਉੱਤਰ- ਚਰਾਗ ਅਵਾਨ, ਮੁਕਬਲ, ਵਾਰਿਸ, ਬਿਹਬਲ, ਹਾਮਦ।
18. ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਪੱਖ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿੱਸੇ ਕਿਸ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ- 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ( ਡੇਢ ਦਰਜਨ ਦੇ ਲਗ-ਪਗ ਕਵੀਆਂ ਨੇ)
19.ਉੱਨੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿੱਸਾਕਾਰ ਕਿਹੜੇ-2 ਸਨ ?
ਉੱਤਰ- ਹਾਸ਼ਮ, ਅਹਿਮਦਯਾਰ,ਇਮਾਮ ਬਖ਼ਸ਼, ਫ਼ਜ਼ਲ ਸ਼ਾਹ,ਕਾਦਰਯਾਰ ਤੇ ਮੀਆਂ ਮੁਹੰਮਦ ਬਖ਼ਸ਼।
20.ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕਿੱਸਾ-ਕਾਵਿ ਪਰੰਪਰਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-ਚਿੱਠਾ ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਕਵੀਸ਼ਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ। 
 
 
 

Have something to say? Post your comment

 

More in Chandigarh

ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ’ਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਘੜਨ ਲਈ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਘੇਰਿਆ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਕ ਵੀ ਬੂੰਦ ਵਾਧੂ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ

ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਬਿਜਲੀ ਨਿਗਮ ਦੇ ਮੋਹਾਲੀ ਸਥਿਤ ਨਵੇਂ ਕਾਲ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ

ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਚੀਮਾ ਨੇ 11 ਨਵ-ਨਿਯੁਕਤ ਸੈਕਸ਼ਨ ਅਫਸਰਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤੀ ਪੱਤਰ ਸੌਂਪੇ

ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਸਦਕਾ 40 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਅਦ ਨਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜਾ

ਉਦਯੋਗ ਬਣੇ ਨਵੇਂ ਕਲਾਸਰੂਮ: ਹਰਜੋਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਿਵੇਕਲੇ ਬੀ.ਟੈਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਕੀਤਾ ਆਗ਼ਾਜ਼

ਸਰਕਾਰੀ ਖਰੀਦ 100 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਤੋਂ ਪਾਰ; 6 ਲੱਖ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ 22,815 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ: ਲਾਲ ਚੰਦ ਕਟਾਰੂਚੱਕ

'ਆਪ' ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕੀਤੀ-ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਨਸ਼ਾ ਛੁਡਾਉਣ ਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ

ਪੰਜਾਬ ਟ੍ਰੇਡਰਜ਼ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਿਨੀਤ ਵਰਮਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਪਾਰ ਮੰਡਲ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਇੰਡਸਟਰੀ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਈ  

ਮੋਹਾਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਟਰਾਈਸਿਟੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁੰਦਰ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ : ਡਾ. ਰਵਜੋਤ ਸਿੰਘ

ਹਰੇਕ ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਵਾਰਡ ਤੱਕ ਮਈ-ਜੂਨ 2025 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਨੇ 'ਨਸ਼ਾ ਮੁਕਤੀ ਯਾਤਰਾ' ਕੀਤੀ ਸ਼ੁਰੂ